Gubang Taytayan sa Sibonga, Mipasaka sa Presyo sa Utanon

Grabe g’yud kaayo ang pagsaka sa presyo sa mga utanon ingon man sa mga lamas tungod sa pagnihit sa mga produkto sa kaumahan nga mangabot dinhi sa dakbayan sa Sugbo resulta sa pagkaguba sa kabahin sa karsada nga nagdugtong sa taytayan sa Barangay Dumlog, Sibonga.

Si Erwin Guk-ong, pangulo sa Cebu Market Vendors Multi-Purpose Cooperative (Cemvedco), mibutyag nga nihit na kaayo ang mga utanon nga mangabot sa Carbon Market tungod kay ang mga dagko’ng trak nga maghatod unta sa mga utanon gikan sa Dalaguete dili man makalahos dinhi sa dakbayan.

Gihimo’ng basehanan ni Guk-ong ang sili nga espada nga kaniadto ‘tag P50 lang ang kilo apan karon miabot na sa P180 ngadto sa P200 ang matag kilo.

Ang baguio beans nga kaniadto gibaligya lang sa mga mag-uuma sa ‘tag P35 ang kilo karon gibaligya na kanila sa presyo nga P60 ngadto sa P70 ang kilo. Ang Chinese pechay nga kaniadto ‘tag P35 lang ang kilo karon P60 na ang kilo.

Apan bisan og mahal na kaayo ang kantidad sa mga utanon ug mga lamas, matud ni Guk-ong nga ang katawhan mapugos lang gihapon sa pagpalit tungod kay gikinahanglan man kini diha sa ilang mga kusina.

Gitataw ni Guk-ong nga dili silang mga negosyante og utanon ang miabuso, kun dili ang pagsaka sa presyo nagumikan sa pagnihit sa mga produkto.

Ang mga lungsod sa Alcoy ug Dalaguete maoy giila nga “vegetable basket” dinhi sa Sugbo tungod kay anaa kini sa mao nga mga dapit sagad mabuhi ang mga utanon, sama sa sayote, repolyo, pechay ug uban pa nga mga tanom.

Tungod kay sakripisyo na kaayo ang pagtumod sa mga abot sa kaumahan dinhi sa dakbayan, ang mga mag-uuma mipausbaw sa presyo sa ilang mga baligya.

Si Guk-ong mihatag og tambag sa mga pumapalit nga mas labing maayo nga moadto sila sa Carbon aron mangumpra og utanon mga hapit na ang tunga’ng gabii.

Kini aron nga ang ilang mapalitan mao pa ang mga tigtumod sa mga utanon gikan sa kabukiran nga mas barato pa ang presyo kun itandi sa mga negosyante na diha sa Carbon.

Matud ni Guk-ong nga adunay mga utanon nga gikan sa laing mga probinsya sama sa Cagayan de Oro apan misaka gihapon ang presyo tungod kay lisud usab ang ilang pagtumod tungod sa miagi’ng bagyo.

Naglaum si Guk-ong nga unta ang naguba nga bahin sa karsada nga nagdugtong sa tulay sa Dumlog, Sibonga madali unta pag-ayo sa Department of Public Works and Highways (DPWH) aron mobalik na sa normal ang presyo sa mga palaliton.